De bijkomstige gevolgen van de forfaitaire spaarvariant (box 3)

De gevolgen van het Kerstarrest van 24 december 2021 van de Hoge Raad worden steeds duidelijker. In dit artikel informeerden wij u over de (algemene) uitwerking van de forfaitaire spaarvariant. Inmiddels wordt ook steeds duidelijker welke bijkomstige gevolgen het Kerstarrest met zich meebrengt. De gevolgen zien niet alleen op de belastingheffing in box 3 maar werken vermoedelijk ook door in andere wettelijke regelingen. In dit artikel vertellen wij u daar meer over.

De eerste rechtspraak

Op 4 mei 2022 heeft Rechtbank Zeeland-West Brabant voor het eerst een uitspraak gedaan waaruit reeds volgt dat het Kerstarrest niet alleen strekt tot aanpassing van de belastingheffing in box 3.

In die zaak moest worden beoordeeld of een belanghebbende voor belastingjaar 2017 een kwalificerend buitenlandse belastingplichtige was. Als een persoon een kwalificerend buitenlandse belastingplichtige is dan heeft deze persoon recht op bepaalde (fiscale) voordelen. Hij komt in aanmerking voor dezelfde aftrekposten en heffingskortingen als inwoners van Nederland. Om een kwalificerend buitenlandse belastingplichtige te zijn moet minstens 90 % van het wereldinkomen onder de Nederlandse loon-of inkomstenbelasting vallen.

In de zaak meende de inspecteur dat de belanghebbende niet aan de 90 %-norm voldeed. De inspecteur had het inkomen berekend met toepassing van de in 2017 geldende wettelijke (box 3) regeling. In die regeling werd uitgegaan van een veronderstelde vermogensmix in box 3. Op basis van het later gewezen Kerstarrest zou niet moeten worden gekeken naar de wettelijke regeling maar naar het werkelijk behaalde rendement. Belanghebbende voldoet dan wel aan de 90 %-norm. Rechtbank Zeeland-West Brabant oordeelde dat het Kerstarrest ook doorwerkt naar de inkomenstoets voor de regeling rondom de kwalificerend buitenlandse belastingplichtige.

Erfbelasting

De staatsecretaris heeft in zijn Kamerbrief over rechtsherstel en overbruggingswetgeving reeds aangegeven dat voor de erfbelasting geldt dat als een reeds overleden persoon onder de hersteloperatie van box 3 valt, het ontvangen bedrag van invloed kan zijn op de door de verkrijgers te betalen (of betaalde) erfbelasting. Er wordt momenteel onderzocht of, en zo ja, in hoeverre, verkrijgers dan (een aanvullend bedrag aan) erfbelasting moeten afdragen.

Doorwerking naar andere regelingen

Naar verwachting zijn de gevolgen nog breder. Het rechtsherstel zal voor veel belastingplichtigen namelijk leiden tot een lager box 3-inkomen. Het gevolg is dat ook het verzamelinkomen daalt. Het verzamelinkomen is het belastbaar inkomen uit box 1, box 2 en box 3 verminderd met eventuele aftrekposten. Het verzamelinkomen is bij veel regelingen van belang voor de beoordeling of hier recht op bestaat. Denk aan de verschillende toeslagen, ouderenkorting, de aanvullende beurs voor studenten en de draagkrachtberekening voor de alimentatievaststelling.

Indien blijkt dat voor bepaalde regelingen sprake is van een significante budgettaire impact wordt de uitvoerbaarheid getoetst. De uitvoeringstoets moet uitsluitsel geven over de daadwerkelijke doorwerking en de mogelijke verwerking. De staatssecretaris geeft hier later meer duidelijkheid over.

Heeft u vragen over het rechtsherstel in box 3 of vraagt u zich af wat de gevolgen zijn voor uw fiscale situatie? U kunt vrijblijvend contact met ons opnemen. Ook voor de situatie dat u benieuwd bent naar de mogelijkheden om in het algemeen minder box-3 belasting te betalen kunt u contact met ons opnemen.