Intrekking ANBI-status heeft gevolgen voor de Schenkbelasting

Goede doelen instellingen die het algemene nut beogen kunnen de status van ‘algemeen nut beogende instelling’ (hierna: ‘ANBI’) aanvragen. In dit artikel vertelden wij u meer over de ANBI en de fiscale voordelen die zijn verbonden aan de ANBI-status. Als een ANBI in het kader van de uitvoering van haar algemeen belang schenkingen doet hoeft de ontvanger van de schenking geen Schenkbelasting te betalen. Vanuit de Belastingdienst is nu een nieuw standpunt gepubliceerd over de gevolgen voor de ontvanger van een schenking van een ANBI in geval van intrekking van de ANBI-status met terugwerkende kracht. Wij vertellen u hier meer over.

Vrijstelling Schenkbelasting

Het tarief van de Schenkbelasting hangt af van de waarde van de schenking en de relatie met de schenker. Bij een schenking van een goede doelen instelling is sprake van een schenking in de categorie ‘Overige gevallen’. Voor deze categorie geldt een tarief tussen de 30% en 40% (boven de jaarlijkse vrijstelling van € 2.418 (2023)). Ter illustratie: Door een beroep op de vrijstelling voor ANBI-instellingen bespaart een ontvanger van een schenking over een schenking van € 100.000 bijna € 30.000 aan Schenkbelasting.

Gevolgen intrekken ANBI-status

De ANBI-status van een instelling kan met terugwerkende kracht worden ingetrokken als blijkt dat de instelling geen algemeen nut beogend karakter (meer) heeft en/of niet (meer) voldoet aan de gestelde voorwaarden. Intrekking gebeurt bij een voor bezwaar vatbare beschikking. Het tijdstip van intrekking kan daarbij liggen vóór de datum van de dagtekening van die beschikking. De intrekking heeft dan terugwerkende kracht. In de praktijk kan dit leiden tot onzekerheid.

Recent heeft de Kennisgroep formeel recht van de Belastingdienst geconcludeerd dat intrekking van de ANBI-status gevolgen heeft voor de toepassing van de vrijstelling Schenkbelasting. Uit dit gepubliceerde standpunt volgt dat de inspecteur alsnog Schenkbelasting kan heffen bij de ontvanger van de gift in de situatie dat de ANBI-status met terugwerkende kracht is ingetrokken.

Beroep op vertrouwensbeginsel en kwade trouw

In haar standpunt erkent de Belastingdienst echter dat een intrekking met terugwerkende kracht geen gevolgen heeft voor de ontvanger van de schenking die niet te kwader trouw was. De ontvanger van de schenking kan een beroep doen op het vertrouwensbeginsel als de instelling ten tijde van de gift als ANBI in het ANBI-register was vermeld. Voor een geslaagd beroep op deze vrijstelling is daarnaast nodig dat de ANBI de schenking heeft gedaan in het kader van de uitvoering van haar algemeen belang.

Wilt u meer informatie over de fiscale voordelen die de ANBI status met zich meebrengt en de wettelijke verplichtingen die voor een ANBI gelden? U kunt vrijblijvend contact met Vink Fiscale Advocatuur opnemen.