Deelnemingsvormen: De accountant of adviseur als verdachte
Tot 1 januari 2014 kende het fiscale boeterecht drie deelnemingsvormen: de pleger, de medepleger en de feitelijk leidinggever. Sinds 1 januari 2014 zijn de deelnemingsvormen binnen het fiscale boeterecht flink uitgebreid. Door de invoering van artikel 67o AWR zijn ook de medeplichtige, de uitlokker en de doen pleger in het fiscale boeterecht geïntroduceerd. In dit artikel vertellen wij u meer over de deelnemingsvormen op basis waarvan een adviseur of accountant zou kunnen worden vervolgd.
De pleger, de medepleger en feitelijk leidinggever
Een pleger is iemand die alle bestanddelen van de delictsomschrijving zelfstandig vervult. Op het eerste gezicht lijkt een adviseur of accountant niet snel als pleger te kunnen worden aangemerkt. Als pleger geldt doorgaans namelijk slechts de belastingplichtige zelf. Het is immers de belastingplichtige die onjuist of te laat een aangifte indient. In de rechtspraak is toch een situatie terug te vinden waarin niet de belastingplichtige zelf, maar een derde persoon kwalificeert als pleger. Deze situatie doet zich voor bij een adviseur die onverplicht een aangifte indient en zich daarmee voordoet als de belastingplichtige.
Het ligt meer voor de hand dat adviseurs, accountants en andere derden worden vervolgd voor medeplegen. Van medeplegen is sprake als twee of meer personen nauw en bewust samenwerken bij het plegen van een strafbaar feit. Het moet bij medeplegen gaan om de uitvoering van een gezamenlijk voornemen. In de rechtspraak komt het voor dat de Belastingdienst een beroep doet op medeplegen voor de situatie dat de adviseur – naar de Belastingdienst meent – een nader onderzoek zou hebben moeten instellen dan wel nadere vragen zou hebben moeten stellen bij het ontvangen van informatie van de belastingplichtige.
De medeplichtige, de uitlokker en de doen pleger
Een medeplichtige is iemand die hulp verleent bij een strafbaar feit dat door een ander wordt gepleegd. In de rechtspraak is de vraag aan de orde geweest of de adviseur die gelden van zijn cliënten overboekt op buitenlandse (code)rekeningen medeplichtig is. De rechter kwam in alle zaken tot het oordeel dat niet voldoende is dat een adviseur gelden op buitenlandse (code)rekeningen stort. Om medeplichtig te zijn moet de adviseur bemoeienis hebben met de fiscale aangifte die (vervolgens) onjuist of te laat wordt ingediend.
Doen plegen wordt vrijwel steeds als alternatief naast medeplegen en medeplichtigheid ten laste gelegd. Doen plegen voor adviseurs kan bijvoorbeeld aan de orde komen indien een adviseur dusdanig onzorgvuldig een aangifte opstelt, welke aangifte vervolgens door de onwetende belastingplichtige wordt ingediend.
Tot slot kan een adviseur worden vervolgd voor de deelnemingsvorm uitlokken. Een adviseur zou dan een belastingplichtige moeten uitlokken tot het doen van een onjuiste aangifte.
Wilt u meer informatie over de deelnemingsvariant? Neem vrijblijvend contact op met Vink Fiscale Advocatuur!
